Als je in verwachting bent komt er van alles op je af. Een van de dingen waar je al gauw over na gaat denken is het voeden van je baby. Of misschien is dat wel helemaal geen vraag voor jou en weet je al zeker dat je borstvoeding wilt geven, of juist flesvoeding. Wat je van tevoren ook bedenkt, soms loopt het anders dan je had verwacht en moet je toch ineens een flesje gaan klaarmaken voor je kleintje. Dat doe je met kunstvoeding, oftewel melkpoeder.
Wat is melkpoeder
Als je baby geboren is kun je niet zomaar een flesje vullen met ‘gewone’ koemelk om dit te geven. Van deze melk krijgt je baby namelijk teveel eiwitten en zout binnen. Dat kunnen de nieren van je kleintje nog niet verwerken waardoor het schadelijk kan zijn. Daarom kies je voor kunstvoeding, flesvoeding oftewel melkpoeder wanneer om wat voor reden dan ook borstvoeding geen optie is. Kunstvoeding koop je doorgaans in de vorm van een melkpoeder. Dit poeder is afkomstig van de melk van een koe of geit. Deze melk wordt eerst echter bewerkt zodat het percentage eiwitten in de voeding juist is, waardoor de voeding makkelijk te verdragen wordt voor je kindje. De dierlijke vetten worden eruit gehaald en de melk wordt ingedampt. Daarna worden er nog allerlei belangrijke stoffen toegevoegd aan het melkpoeder zoals vitamines en mineralen. Door de Europese Voedselautoriteit EFSA worden strenge eisen gesteld aan de samenstelling en veiligheid van melkpoeder. Of dit allemaal goed gaat wordt gecontroleerd door de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA). Dat betekent dat je in Nederland altijd melkpoeder koopt van goede kwaliteit, ongeacht hoe duur een pak is. Het is dan ook niet gek dat mensen zelfs vanuit het buitenland melkpoeder uit Nederland halen. Dat is dan ook een van de redenen dat je in de winkel maar één pak per persoon mag aanschaffen. Op die manier proberen ze de handel in melkpoeder te voorkomen.
Wat is het voordeel van melkpoeder?
De meeste moeders willen het liefst borstvoeding geven. Dat is op zich ook wel logisch want overal waar je iets leest over het voeden van je kindje wordt de nadruk gelegd op de voordelen van het geven van borstvoeding. Wanneer kindjes borstvoeding krijgen hebben ze minder kans op allergieën en eczeem. Daarnaast zit er (vooral in de eerste borstvoeding, het colostrum) ontzettend veel stofjes die jouw kindje beschermen tegen ziektes en die zijn immuunsysteem een flinke boost geven. Dat klinkt natuurlijk allemaal hartstikke goed en dat is het ook, maar evengoed zitten er ook aan het geven van kunstvoeding voordelen en heb je bovendien als moeder niet altijd een keus. Ook met flesvoeding worden kindjes gewoon gezond groot. Een groot voordeel van het geven van flesvoeding is dat iedereen het kan geven. Dat is niet alleen erg leuk voor de papa, gezins- en familieleden, maar het betekent ook dat de druk voor mama er een beetje af gaat en dat zij meer rust kan krijgen. Je bent als moeder niet onmisbaar en daardoor kun je een stuk flexibeler zijn, bijvoorbeeld wanneer je kindje op pad gaat met papa, of iemand anders. Het geven van flesvoeding kan bovendien een hoop rust geven. Omdat je je niet hoeft af te vragen of je kindje wel genoeg binnen krijgt, want dat kun je exact zien. Bovendien hoef je je geen zorgen te maken over de kwaliteit van de voeding, want die is altijd goed en wordt niet, zoals bij borstvoeding, beïnvloed door andere factoren zoals wat jij eet of drinkt. Dat betekent dus dat je rustig een drankje kunt nuttigen en ook met een gerust hart medicatie kunt slikken. Verder zit er in het melkpoeder alle vitamines verwerkt die jouw kindje nodig heeft. Extra vitamine K is dus niet nodig. Daarnaast wordt het geven van borstvoeding, vooral door de borstvoedingsmaffia, nogal eens geromantiseerd, terwijl het in sommige gevallen voor de moeder een enorme stressfactor is en een ontzettend pijnlijke aangelegenheid, waarbij zowel moeder als kind gefrustreerd, vermoeid en hongerig en verdrietig worden. Dan biedt flesvoeding een uitstekende uitkomst.
Wat is het nadeel van melkpoeder?
Natuurlijk zitten er ook nadelen aan het gebruik van melkpoeder. Terwijl je je borsten altijd bij de hand hebt, is het klaarmaken van een flesje met melkpoeder wel even een klusje waarbij je goed moet op letten en hygiënisch te werk moet gaan. Bovendien heb je altijd warm of gekookt water nodig, of de mogelijkheid om je flesje op te warmen. En ga je de deur uit met je kleintje dan moet je er altijd voor zorgen dat je alles bij je hebt voor een flesvoeding. Als je borstvoeding eenmaal goed op gang is, zit je natuurlijk nooit zonder. Terwijl het je best eens kan overkomen dat de melkpoeder op is en je door je voorraad heen bent. Bovendien is borstvoeding natuurlijk gratis en is melkpoeder vrij duur. Verder mist flesvoeding die samenstelling die speciaal is aangepast op de behoefte van jouw kindje.
Welke verschillende soorten melkpoeder zijn er?
Flesvoeding is dan misschien niet zo precies afgestemd op de behoefte van jouw kindje, maar je kunt evengoed kiezen uit een heleboel verschillende varianten om toch zo dicht mogelijk bij die behoefte te komen. Voordat je echter overstapt van borstvoeding op flesvoeding of van de ene op de andere soort is het verstandig om dit te overleggen met het consultatiebureau. Allereerst heb je melkpoeder voor baby’s van verschillende maanden oud. Voor baby’s van nul tot zes maanden begin je met zuigelingen melk. Deze melk benadert borstvoeding zoveel mogelijk. Wanneer je baby zes maanden is of begint met vaste hapjes kun je overstappen naar de volgende soort melkpoeder; opvolgmelk. Als je baby een jaar is en dus eigenlijk geen baby meer is maar een dreumes, kun je nog de overstap maken naar dreumesmelk, maar je kunt er dan ook voor kiezen om gewone melk te introduceren. Naast de reguliere melkpoedersoorten heb je ook nog speciale soorten, bijvoorbeeld voor kinderen met een verhoogde kans op een koemelkallergie, bijvoorbeeld omdat een van de ouders dit ook heeft of voor kindjes die te vroeg geboren zijn. Verder kun je ook nog kiezen of je biologisch melkpoeder wilt gebruiken of melkpoeder van geitenmelk. Heeft jouw baby erg veel behoefte aan voeding? Of spuugt hij juist heel veel? Ook daarvoor heb je speciale voeding, om je kindje hierbij te ondersteunen. Weet je vervolgens welke soort melkpoeder je nodig hebt dan zijn er nog tig merken waar je uit kunt kiezen zoals Nutrilon, Nestlé, Hero of een huismerk zoals die van de Kruidvat. Kortom, er valt best wel veel te kiezen. Die keuze hoef je niet helemaal in je eentje te maken, want het consultatiebureau, je kraamverzorgster of arts kan je hier in adviseren.
Hoe moet je een voeding met melkpoeder bereiden?
Het klaarmaken van een voeding voor je kindje met melkpoeder is vrij eenvoudig. Al kan het soms best ingewikkeld lijken als je dit midden in de nacht moet doen, terwijl je nog half slaapt en er een baby krijst van de honger. Het belangrijkste is dat je hygiënisch te werk gaat. Was daarom als eerste altijd je handen en zorg ervoor dat de fles en het speentje ook schoon zijn. Op de verpakking van het pak melkpoeder staat vervolgens precies beschreven hoeveel water je in het flesje moet doen. In Nederland is het kraanwater zo schoon dat je hiervoor gewoon kraanwater mag gebruiken. Alleen wanneer je in een oud huis met loden leidingen woont kun je beter flesvoeding maken met water uit een fles mineraalwater. Controleer eerst wel even of dit water geschikt is voor het maken van babyvoeding, dat staat op de verpakking. Ook wanneer de kraan een tijdlang niet gebruikt is of je juist gloednieuwe kranen hebt, is het niet slim om daar direct een flesvoeding mee te maken. Laat de kraan dan eerst een paar minuten doorstromen zodat je zeker weet dat het water veilig is. Vervolgens verwarm je de fles tot ongeveer 30 à 35 graden.
Dit kun je op een aantal manieren doen; in een flessenwarmer, de magnetron of in een pannetje met warm water. Volg bij het verwarmen in de flessenwarmer gewoon de gebruiksaanwijzing van het apparaat op, bij de magnetron geldt doorgaans dat je de juiste temperatuur bereikt wanneer je een flesje op 600 Watt verwarmt, voor 150 millimeter ongeveer 45 seconden. Maar de ene magnetron is de andere niet, dus probeer dit vooral zelf uit om te kijken hoe je de juiste temperatuur te pakken krijgt voor de flesvoeding. Verwarm je het water in een pannetje dan zet je de fles in een pannetje met warm, niet kokend water, voor een minuutje of tien. Bij alle drie de methodes geldt dat je vervolgens het flesje een beetje schudt zodat de warmte zich verspreidt voor je er melkpoeder bij in doet. Daarna voeg je de benodigde hoeveelheid melkpoeder toe en schud de fles voorzichtig tot het poeder opgelost is. Doe dit niet te hard, want dan ontstaan er belletjes in de fles, die krampjes bij je baby kunnen veroorzaken of verergeren. Check voordat je de fles aan je kindje geeft altijd of de melk niet te heet is, door de melk op de binnenkant van je pols te druppelen. Blijft er een restje over? Dan gooi je dat gewoon weg. Zo voorkom je dat er bacteriën in de melk komen die je kindje dan vervolgens binnen krijgt.